Lima Public Library Leaf 07
This leaf contains text from Aurora, a 15,000-line Latin poem by Petrus de Riga which paraphrases and interprets some two dozen books of the Bible. Its oblong dimensions (24 x 11cm) make it easy to recognize, and Ege locates its origin as English in part due to this shape. It dates to the early 13th century, and is written in an early Gothic hand. See Denison University Leaf 07 for more information about this manuscript.
Text: "Exodus," lines 160-210 (recto) and 211-58 (verso).
Lima Public Library Leaf 07 Recto
["Exodus," lines 160-210. See Beichner, vol. I, pp. 97-99.]
Qui Deus est uester, ut sacra detis ei.
Hic Abraham Deus est Isaacque Iacobque, suumque
Nomen Adonai non patefecit eis."
His tribus Hebreos omnes intellige, quorum
Sanguine Iudaice stirpis origo fuit.
Nomen Adonai Dominus Iesus est quod Hebreus
Nescit, eumque latet nominis huius honor,
Nam Christi Deitas si nota fuisset Hebreis,
Non misisset in hunc perfida turba manus.
Quod legimus Moysi dixisse Deum "Pharaonis
Esto deus" mirum cernitur esse tibi,
Sed sonat hoc uerbum quasi dicat 'Rex tibi fiat
Subditus; ex rege quodlibet, illud age;
Nam Deus est unus, cui machina trina ministrat,
Cui mare, cui celum, cui famulatur humus.'
Post Moysis uerbum quod mentes mouit Hebreas,
In regis faciem frater uterque stetit,
In terram Moyses uirgam proiecit, in anguis
Mutatur speciem uirga, iubente Deo.
Par signum faciunt quos rex mandauit; in angues
Virgas conuertunt quas tenuere manu,
Sed uirgas omnes uorat unica uirga prophete,
Vt discas semper cedere praua bonis.
Ne stupeas homines magicos clarescere signis;
Angelico lucet sepe colore Sathan.
Cum sine mollitie manet auris saxea regis,
Plage percutiunt ferrea corda decem:
Sanguis, rana, culex, musce, moriens pecus, ulcus,
Grando, locuste, nox, mors prius orta necans.
Perfectas signat numeri perfectio penas,
Nam reprobas mentes ultio plena ferit.
Sanguine signatur doctrina poetica: fetet
Naribus hic, sordet mentibus ilia bonis.
Rana loquax heresim signat: strepit hec, strepit illa;
Turget clamosis illa uel illa sonis.
Discurrunt culices hominem turbando quietium
Designantque uagos qui sine pace manent.
Musca canina, cibos maculans pungensque, gulosos
Mordentesque fero dente notare potest.
Pestis consumens animalia singula signat
Quod uenit ad ueniam uix animalis homo.
Ex fornace cinis surgens creat ulcera: mentis
Sic auide fornax crimina multa parit.
Grando pluens iumenta necat, signans quod amantes
Carnis luxuriam grandinat ira Dei.
Saltibus alta petens sed ad ima locusta relabens
Est Sathanas querens summa sed ima tenens.
Moyse leuante manus fit nox triduo: tribus horis
Fit nox cum tendis in cruce, Christe, manus.
In primogenitis consumptis morte notatur,
Qua moritur mundus, culpa prioris Ade.
No English translation of Aurora presently exists.
Lima Public Library Leaf 07 Verso
["Exodus," lines 211-58. See Beichner, vol. I, pp. 99-101.]
Tot metuens plagas, tot abhorrens uerbera, passus
Tot mala, Iudeam rex iubet ire tribum;
Vtque Deus monuit, argento, uestibus, auro
Egyptum spolians, exit Hebrea tribus.
Quid notet argentum, quid uestes, quid uelit aurum,
Si retro sis Argus, littera nostra docet.
De deliberatione filiorum Israel.
Ad maris ingressum succinctus curro, relinquens
Plurima, ne lector tedia longa trahat.
Moysi uirga Rubrum tangit Mare, transit Hebreus,
Expirat Pharao cum legione, sua:
Virga crucem notat hic, baptismum sanguine Christi
Perfusum Rubri denotat unda Maris.
Rex Pharao Sathanan, sua plebs peccata figurat,
Inque Mari Rubro perdit uterque suos.
Regem cum populo uorat et sepelit Mare Rubrum:
Omnia delentur crimina fonte sacro.
Gaudet, ouat, psallit uictrix Iudea, Marie
Femineique chori tympana tacta sonant;
"Cantemus Domino," canitur, "qui fortis equorum
Sessores et equos trusit in alta maris."
Sessor equi demon, equus est elatio cordis,
Nam solet elato corde sedere Sathan.
Crimina sunt et equi; pereunt in fluctibus illi:
Sic baptisma sacrum diluit omne malum.
Tympana, que fiunt ex sicca pelle, Marie
Pulsa manu, carnem nos macerare docent.
Post maris egressum grates titulosque canebat,
Tympana propulsans, illa Maria uetus.
Post lauacrum Christi cum nos aqua sancta piauit,
Pro nobis iubilat Virgo Maria Deo,
Que bene pulsauit quasi tympana, cuius in ore
Laus erat et iubilus, et caro labe carens.
Post mare uictrices subeunt deserta caterue,
In quibus occurrunt tedia, bella, labor:
Sic nos post lauacrum temptatio multa fatigat,
Demonis ars, carnis pugna, cupido grauis.
Postquam lauit aquam Christus, sed non aqua Christum,
Desertum petiit, esurit, hostis adest.
Occurrit populo Mara post mare, cuius amaras
Aridus et sitiens horret Hebreus aquas,
Sed Moysi ligno potus dulcescit aquarum
Et dulces ligni missio fecit aquas.
Designare Mara precepta uidetur amara;
Exprimitur ligno nobilis ara crucis;
Quem docuit Christus, si sermo uidetur amarus,
Mente teneto crucem, penaque dulcis erit.
Cum palmas decies septem fontes duodenos
Inueniunt, in Helym manssit Hebrea tribus.
No English translation of Aurora presently exists.